پوستر چیست؟

وسيله‎اي براي ارزشيابي اقتصادي، فرهنگي، علمي و هنري، آموزشي، اجتماعي و سياسي محسوب مي‎شود.

قبل از هر چيز، پوستر، يک محصول هنري محسوب مي‎شود:
که بايد داراي پيام باشد و حس نيازمند بودن را ايجاد نمايد.

هر پوستر، براي دستيابي به ويژگي اصلي خود، يعني انتقال سريع پيام به بيننده:
بايد تمايل به مشاهده را در بيننده ايجاد نمايد.

بنابراين، به دليل استفاده از عناصر چشمگير بصري، پوستر، نقش مهمي را در:
القاي پيام به اقشار مختلف جامعه، از کودک گرفته تا کهنسال ايفا مي‎کند.

اين عناصر با کادربندي و ترکيب مناسب و صحيح و از همه مهمتر:
موضوع، جاي خاصي را در زمان ويژه اي، در ذهن بيننده باز مي‎کند؛
به طوري که در تاريخ يکصد ساله پوسترسازي که شاخه‎اي از هنر گرافيک محسوب مي‎شود:
تاثيرات متقابل و تبادل امکانات گسترده‎اي را به وجود آورده است.
اما يک پوستر براي دستيابي به چنين هدفي بايد داراي ويژگي‎هايي باشد تا موفقيت آن را تضمين نمايد.

• مهمترین ویژگی های پوستر

از مهمترين اين ويژگي‎ها مي‎توان به موارد ذيل اشاره کرد:

• ترکيب مناسب، يعني همراه نشانه و تصوير باشد.

• اندازه و قطع آن با فاصله بيننده تا پوستر، هماهنگي داشته باشد.

• از عناصر کوچک، کمتر استفاده شود.

• به گونه‎اي طراحي شده باشد که يک نماد بزرگتر و مهمتر، بقيه نمادها را تحت الشعاع خود قرار دهد.

• به خوبي قابل رويت باشد.

• پيام آن داراي مفهوم باشد.

• مدرن و پيشرفته باشد.

• فعال بوده و داراي انرژي باشد.

• در حداقل زمان، توجه را جلب کند.

• پيام را سريع و روشن بيان نمايد.

• صداقت داشته باشد.

ويژگي‎هاي فوق الذکر به تکميل هر چه بيشتر يک پوستر کمک مي‎کند.
ما در زندگي خود ناچار به برقراري ارتباط هستيم.

از زمان پيدايش پوستر مصور، تبليغ کالاها نيز به قلمروي آن راه يافت؛
اما تخصيص شاخه عمده‎اي از اين فرآيند به تبليغات، در قرن بيستم متداول گشت.

تبليغات مربوط به انواع شيرهاي پاستوريزه، انواع کفش و لباس، لوازم الکتريکي و خانگي و…
از مهمترين موضوعات تشکيل دهنده قالب انواع پوسترها بودند.

امروزه پوسترهاي مصور با بهره گيري از حروف متنوع، طراحي، نقاشي و عکاسي؛
نمونه هايي کاملاً پيشرفته از هنر گرافيک نوين در نظر گرفته گرفته مي‎شوند.
در اين ميان، شيوه‎هاي تازه تري در خلق پوسترهاي گوناگون ابداع مي‎شوند.

از سوي ديگر، برخلاف سال‎هاي اوليه پيدايش پوستر، تا حدودي:
قدرت هنر طراحي در اين هنر، رو به افول گذاشته است.

علت اين امر، استفاده گسترده از هنر عکاسي امکانات تازه‎اي است که لحاظ فني، در خلق پوستر به وجود آورده.

• شیوه های معمول طراحی پوستر

از شيوه‎هاي معمول در طراحي يک پوستر مي‎توان به :

اجزاي پوستر از طريق تايپو گرافي،
ليتوگرافي،
سري گرافي
و فتوگرافي اشاره کرد.
پس از سال ۱۸۸۰ ميلادي، استفاده از پوستر گسترش يافت و به شکل امروزي درآمد.
در سه دهه آخر قرن نوزدهم ميلادي، با تلفيق هنر نقاشي و چاپ، پوستر نيز به اوج تحولات خود رسید.
منشا پوستر را همچون مصورسازي بايد در گذشته‎هاي دور جستجو کرد؛
که از بارزترين آنها مي‎توان نقوش برجسته آشوري، ايراني و رومي را نام برد.

رويدادهايي که به روايت تصوير توصيف مي‎شد، در واقع، نوعي تبليغ براي دستگاه حاکمه محسوب مي‎گرديد.
در مصر و روم باستان نيز ساختن آگهي‎هاي همگاني يا اعلاميه‎هاي ديواري نيز معمول بوده است.
يکي از قديمي‎ترين آگهي‎هاي کشف شده، پاپيروسي است که پاداش بازگرداندن يک برده فراري را تعيين مي‎کند.
استفاده از آگهي‎هاي چاپ همگاني به قرن پانزدهم ميلادي باز مي‎گردد.
از قرن شانزدهم ميلادي نيز نمونه هايي از آگهي‎هاي چاپي:
از جمله اعلاميه‎هاي دولتي و… نيز متدوال گرديد که از حروف چاپي تشکيل مي‎شدند.

• پوستر و چاپ

اما براي پيدايش پوستر مصور رنگي، صنعت چاپ بايد مراحل بيشتري را طي مي‎کرد.
اولين نمونه‎هاي آگهي‎هاي ديواري، پوسترهاي نمايشي مربوط به آگهي‎هاي نمايشي بودند که!
تحول چشمگيري را در اصول و قواعد پوسترسازي ايجاد کردند.
اين آگهي‎ها مربوط به تماشاخانه‎هاي متعددي بود که در سراسر اروپا وجود داشتند.

در طراحي آگهي‎هاي مذکور،
مهارت خاصي به کار مي‎رفت تا تنوع و فراواني مطلب، نوعي حالت يکنواختي را به وجود نياورد:

به همين دليل، از انواع بسيار متنوع حروف چاپي استفاده مي‎شد که در نيمه اول قرن نوزدهم ميلادي رواج داشت.
طراحي اينگونه آگهي‎ها، به ويژه در هنر پوسترسازي انگلستان، ادامه يافت.
به طوري که امروز نيز شاهد تاثيرات آن هستيم.

پوسترهاي مصور آن دوره، علاوه بر تبليغ در مورد تماشاخانه‎ها، در زمينه‎هاي مختلف ديگر نيز گسترش يافت.
اين پوسترها فقط به صورت تک رنگ سياه چاپ مي‎شدند.
آثار «تولوزلوترک»، در زمينه هنر پوستر سازي، در دهه آخر قرن بيستم، در مقايسه با ساير آثار، مشخص‎تر بود.

پوستر مصور رنگي را به «ژول شره»، هنرمند فرانسوي نسبت مي‎دهند.
وي که با نقاشان مکتب امپرسيونيست آشنايي داشت و در آثار خود از رنگ‎هاي درخشان اين مکتب استفاده مي‎کرد.

وی با استفاده از روش‎هاي چاپ بر قالب‎هاي حکاکي با نقطه کاري و قلم زني روي فلز و غيره
به انواع قابل ملاحظه‎اي از رنگ‎هاي مختلف دست پيدا کند.
از دهه اول قرن بيستم ميلادي، پوسترسازان حرفه اي، به تدريج، از نقاشان حرفه‎اي تفکيک شدند.
در اين دوران، هنر گرافيک نوين، تدريجاً مستقل گرديد.
البته پس از اين دوران، گاهي اوقات، نقاشان با استفاده از شيوه‎هاي هنري خاص خود،

در قلمرو و هنر، پوسترهايي را طراحي مي‎کردند.

بیشتر بخوانید

• پوسترها و مقایسه

اما اين پوسترها در مقايسه با ساير آثار آنها فقط جنبه فرعي و استثنايي داشت.

پس از دهه دوم قرن بيستم ميلادي، هنر توليد پوستر در سراسر اروپاي غربي و آمريکا رواج يافت.
و سپس به ساير نقاط جهان سرايت نمود.
در خلال جنگ اول جهاني و پس از آن، شاخه‎اي در هنر توليد پوستر به وجود آمد که:
از آن تحت عنوان پوستر سياسي نام برده مي‎شود.
مضمون عمده اولين نوع اين پوسترها بر ميهن پرستي، جلب افراد به خدمت سربازي، تحقير دشمن و… بود.

سرچشمه پوسترهاي سياسي را بايد کاريکاتورهاي قرن نوزدهم ميلادي دانست که بيش از همه در مطبوعات منعکس مي‎گرديد.
پس از جنگ دوم جهاني، به موازات پوسترهاي تجاري و سياسي، انواع پوسترهاي اجتماعي نيز رواج يافت.
برخي از کشورها مانند ژاپن با استفاده از انواع فناوري‎ها، موفق شدند به پيشرفت‎هاي مهمي در اين زمينه دست يابند.
در اکثر کشورهاي آسيا، آفريقا و آمريکاي لاتين هنوز هنر پوستر، اهميت و ارزش خود را حفظ کرده است.

دراين ميان، در اين کشورها پوسترهايي چاپ و منتشر شد که نسبت به پوسترهاي گذشته از تنوع بيشتري برخوردار بودند.

تجربه نشان داده است اثر هنري براي آنکه پيام خود را برساند، بايد اول، توسط شخص مورد نظر درک شود.

همانگونه که مي‎دانيم وظيفه پوستر نيز رسانيدن پيام به مخاطب است:
اين طراح گرافيک است که با در نظر گرفتن دريافت حسي، بتواند پيام خود را در ذهن مخاطب ثابت کند.

در اين صورت، پوستر مي‎تواند به جايگاه واقعي خود دست يابد.
هميشه شيوه‎هاي محسوسي در پوسترهاي مختلف وجود دارد که موجب تمايز آنها از يکديگر مي‎شود.
اين اختلافات را مي‎توان با ارزشيابي صحيح بررسي کرد و به نتيجه مناسبي دست يافت.

• پوسترها را به سه شيوه ارزشيابي مي‎کنند:

۱- بررسي پوسترهاي داراي ارزش ساختماني (Structural Posters)

۲- بررسي پوسترهاي داراي ارزش خبري (Information Posters)

۳- بررسي پوسترهاي داراي ارزش تجربي (Experimental Posters)

در پايان، آنچه که بديهي به نظر مي‎رسد اين است که:

در آينده نيز توليد شگفت انگيز و وسوسه انگيز تبليغات زندگي روزمره ما را تحت تاثير خود قرار داده‎اند.

و همچنان تداوم خواهد يافت:

زيرا انتظارات رو به رشد مردم، همگام با پيشرفت‎هاي جالب و فني، فراتر از آن متحول خواهد شد.

مهتاب موید