کتاب «در جست‌وجوی زمان نو» تألیف ایمان افسریان با حضور باوند بهپور منتقد کتاب و به همت معاونت پژوهشی دانشگاه سوره با همکاری دانشکده هنر سوره دوشنبه ۸ دی ۹۹ به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، به همت معاونت پژوهشی دانشگاه و با همکاری دانشکده هنر سوره، در یازدهمین جلسه نقد کتاب، کتاب «در جست‌وجوی زمان نو» تألیف ایمان افسریان به میزبانی محمد معین‌الدینی و با حضور باوند بهپور منتقد کتاب و جمعی از استادان و دانشجویان علاقه‌مند، نقدو بررسی شد.

این کتاب دوجلدی، مجموعه‌ای منتخب از مقالات فصلنامه «حرفه: هنرمند» است که به «تاریخ هنر معاصر ایران» پرداخته، و سعی دارد بسترها، مسیرها، رویکردها، پرسش‌های محوری و گره‌های اصلی این حیطه را معرفی و بررسی کند. ازاین‌رو، در این کتاب با نوعی تاریخ‌نگاری تخت و توصیفی روبه‌رو نیستیم، بلکه آنچه می‌خوانیم تحلیل، تفسیر و نقد هنر جدید ایران است که اگرچه ریشه‌های آن را باید در دوران صفوی جست، اما در هفتادسال اخیر با تب‌وتاب بیشتری در فضای فرهنگی ایران پدیدار شد و نام هنر نوگرا را به خود گرفت.

نویسندگان این مجموعه را اسامی نام‌آشنایی تشکیل می‌دهند؛ نویسندگانی ازجمله رویین پاکباز، بابک احمدی، مراد فرهاد پور، آیدین آغداشلو، آریاسپ دادبه، مجید اخگر، مهران مهاجر، باوند بهپور، منصور هاشمی، ثمیلا امیرابراهیمی، مازیار اسلامی، صالح نجفی و دیگرانی که هر یک در حیطهٔ مطالعاتی خود صاحب‌قلم و صاحب‌نظر هستند. اگرچه این کتاب به‌تمامی سؤالات اساسی هنر ما پاسخ نمی‌دهد، اما مجموع مقالات آن، در کنار طرح مسائل و پرسش‌های اصلی هنر معاصر ما، هم‌زمان، با تنوع و چندگانگی پاسخ‌هایشان، موجب گفت‌وگویی انتقادی اما روشنگر و سازنده بین یکدیگر شده‌اند.

در ابتدای جلسه، ایمان افسریان گردآورنده اثر در رابطه انگیزه خود از تألیف کتاب در جست‌وجوی زمان نو، گفت: زمانی که می‌خواستم تألیف کتاب را آغاز کنم یک موضع انتقادی نسبت به فضای قالب‌ها و آسیب‌شناسی معاصر ایران داشتم و به آسیب‌هایی مانند هنرهای مفهومی و آموزش هنر پرداختم و به‌مرور با برگزاری نمایشگاه مینیاتور گری در هنرهای معاصر و پرونده‌هایی که درباره نگارگری و قاجاریه کارکردیم به مسئله تاریخ معاصر ایران پی بردیم.

وی افزود: بخشی از این کتاب حاصل درگیری‌های ذهنی من بوده است که با نویسنده‌ها مطرح می‌کردم و این اثر باهدف فراهم کردن مقدماتی برای نگارش تاریخ انتقادی هنر معاصر ایران پدید آمده است.

باوند بهپور، لزوم ساخت این کتاب را مطرح کرد و افسریان گفت: مقالات این کتاب در ۵۷ شماره طی ۱۰ سال گردآوری‌شده است و بسیاری از مخاطبانی که از سال‌های ابتدایی مجله‌ها را دنبال می‌کردند ممکن بود به‌صورت پیاپی تمامی مجلات را پیگیری نکنند به همین خاطر کنار هم بودن این مجلات در یک مجموعه علاوه بر پیوستگی که ایجاد می‌کرد ماهیت جملات را نیز تغییر می‌داد؛ کتاب «در جست‌وجوی زمان نو» در دو جلد گردآوری‌شده است که بخش اول تاریخ قبل از انقلاب و بخش دوم سال ۵۷ به بعد را در برمی‌گیرد.

افسریان در رابطه با نگاه انتقادی این اثر افزود: موضع انتقادی این کتاب حاصل تجربیات عملی در کار هنری بوده است ولی انتقاد به معنای تخریب و نگاهی همه‌جانبه به هنرهای معاصر نبود بلکه فاصله انتقادی را حفظ کردیم و در تمام این مدت سعی داشتیم از مطالب مجلات و آن دوران تحلیل دربیاوریم؛ تاریخ انتقادی اساساً به این معناست که سعی می‌کند گذشته را به حال متصل کند چراکه گذشته تکه‌تکه است.

وی ادامه داد: ما در این کتاب سعی کردیم موضع انتقادی داشته باشیم و بتوانیم دوران تاریخی را به‌گونه‌ای دسته‌بندی کنیم که قابل‌فهم و به یکدیگر ربط داشته باشد.

در ادامه، باوند بهپور درباره ویژگی این کتاب گفت: این اثر تألیف باارزشی دارد، نکته حائز اهمیت این است که نویسندگان این مجموعه با تفکر دست به نگارش برده و ساختار اصلی را تغییر نداده و تقلید نکردند و هر نویسنده نظر خود را به‌درستی بیان کرده است.

وی در نقد این اثر نیز خاطرنشان کرد: نگاه بی‌طرفانه این اثر با مفهوم انتقادی که دارد همخوانی ندارد و نمی‌توانیم انتقاد کلی داشته باشیم چراکه با گسست در معیارها نیز طرف هستیم.

در پایان نیز به‌تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این زمینه پاسخ داده شد.

علی بداغی