پروفایل‌ها مهم‌ترین جزء هر سیستم مدیریت رنگ هستند. پروفایل‌ها در واقع آن چیزی هستند كه امكان تولید تصاویر چاپی و اسكن‌ها را فراهم می‌آورند: تصاویر چاپی كه با آنچه شما در نمایشگر می‌بینید، هماهنگی دارند و یا اسكن‌هایی كه دقیقا آنچه را كه در قطعه‌ی فیلم در حال اسكن موجود است، بازتاب می‌نماید.

یك پروفایل، یك فایل اطلاعاتی است كه رفتار رنگی یك دستگاه خاص را توصیف می‌كند. درجه‌های رنگی ذخیره شده در یك تصویر را می‌توان برای دستگاه‌‌ همانند دستورالعمل‌هایی در نظر گرفت كه آن رنگ‌ها را باز‌آفرینی می‌كنند و به نمایش می‌گذارند. به منظور حفظ رنگ‌های دقیق و صحیح، آن درجه‌ها را باید به یك مدل رنگی مستقل از دستگاه مربوط كرد. پروفایل‌ شامل جدولی است كه درجه‌های رنگی خاص وابسته به دستگاه و درجه‌های معادل آنها را با استفاده از مدل‌ رنگی مستقل از دستگاه لَب (LAB) فهرست‌بندی می‌كند.

بیشتر فایل‌های تصویری كه عكاسان با آنها كار می‌كنند در مدل رنگی CMYK یا RGB هستند. در این مدل‌ها، درجه‌های رنگی به رنگ‌های اولیه افزایشی یا كاهشی نسبت داده می‌شوند و رنگ هر پیكسل را تعریف می‌كنند. درجه‌های رنگی، دستورالعمل‌هایی فراهم می‌آورند كه نشان می‌دهند برای تولید رنگ مورد نظر، چه مقدار از رنگ‌های اولیه باید به كار گرفته شوند. نتایج بستگی به رنگ‌های اولیه‌ی مصرفی دارند. به عنوان مثال، هر چاپگر از مركب‌های خاصی استفاده می‌كند و در نتیجه رنگ سایان برای یك چاپگر متفاوت از سایان یك چاپگر دیگر است. چون مركب‌ سایان هر چاپگر، درجه‌ی رنگی نسبتا متفاوتی دارد. حتی كاغذ مصرفی برای چاپ نیز می‌تواند درجه‌های متفاوتی را به وجود آورد. چون روش جذب مركب‌ها به كاغذ متفاوت است.

در نتیجه، درجه‌های رنگی مورد استفاده در مدل‌های رنگی CMYK و RGB، به خودی خود معنایی ندارند. آنها تنها زمانی مفهوم یك رنگ خاص را دارند كه توسط یك دستگاه برای تولید خروجی بر اساس شماره‌های رنگی به كار گرفته می‌شوند.

یك پروفایل، این درجه‌های ذخیره شده در یك تصویر دیجیتال را به یك مدل رنگی مستقل از دستگاه (معمولا LAB) به گونه‌ای تبدیل می‌كند كه مفهوم رنگی خاصی داشته باشند. در این روش، پروفایل‌ها از طریق دستگاه‌های مختلف، اجازه‌ی تولید رنگ‌های ثابت را صادر می‌كنند. چون هر دستگاه پروفایل ویژه‌ای دارد كه به آن اجازه می‌دهد رنگ‌های موجود در فایل تصویری‌تان را ترجمه و تفسیر كند.

این ترجمه و تفسیر، كلید دستیابی به نتایج دقیق و صحیح است. در نتیجه مهم است كه توانایی و قدرت ترجمه و تفسیر هر كدام از درجه‌های رنگی برای هر فایل تصویری حفظ شود. بدین ترتیب می‌توان یك پروفایل را ضمیمه آنها كرد. این بدان معناست كه یك پروفایل ضمیمه‌ی فایل می‌شود تا برنامه‌ی كاربردی مورد استفاده برای خواندن فایل تصویری بتواند دقیقا تشخیص دهد كه چه رنگی به كمك هر درجه‌ی رنگی ذخیره شده در فایل تصویری به نمایش در‌می‌آید. در واقع، تفسیر درجه‌های رنگی در خود فایل تصویری نهفته است به گونه‌ای كه می‌توان مفهوم هر درجه‌ی رنگی را كاملا مشخص كرد.

چرا همیشه از مدل LAB استفاده نمی‌شود؟

با تمام آنچه كه پیرامون LAB به عنوان یك فضای رنگی مرجع گفته شد، ممكن است از خودتان بپرسید كه چرا تمامی درجه‌های رنگی به جای مدل RGB یا CMYK با استفاده از مدل رنگی LAB ذخیره نمی‌شوند. در واقع انجام این كار با تبدیل تصاویر به مُد LAB كاملا امكان‌پذیر است. با این حال، بسیار از مردم انجام این كار و تنظیم رنگ را در LAB مشكل ارزیابی می‌كنند. چون این مدل به هیچ مدل رنگی موجود در دنیای واقعی مربوط نمی‌شود.

البته، مدل رنگی LAB، یك مدل دنیای واقعی است و در آن نحوه‌ی دریافت رنگ توسط سیستم بینایی انسان كاملا شبیه‌سازی می‌شود. با این حال، این مدل، روشی آسان ارائه نمی‌دهد كه یك فرد ناآشنا با آن بتواند به راحتی برای كار با تصاویر از آن استفاده كند.

برای تصاویر CMYK و RGB، امكان ذخیره‌سازی درجه‌های رنگی LAB، بنا بر نظریه‌ها وجود دارد اما در عمل مشكلاتی بر سر راه است.

البته،‌ یك پروفایل از پیش تهیه شده در یك فایل تصویری گنجانده می‌شود و درجه‌های CMYK و RGB به گونه‌ای به عنوان مدل‌ LAB ذخیره می‌شوند. چون این پروفایل شامل جداول تفسیری است كه به درجه‌های LAB اجازه می‌دهند از درجه‌های CMYK یا RGB ترجمه و تفسیر شوند.

پروفایل‌های مورد استفاده‌ی بیشتر برنامه‌های كاربردی و سیستم‌های عملیاتی، امروزه با استانداردهای كنسرسیوم بین‌‌المللی رنگ (ICC) مطابقت داده می‌شوند و از آنها با عنوان «پروفایل‌های آی‌سی‌سی» یاد می‌گردد. كنسرسیوم بین‌المللی رنگ توسط ادوب (Adobe)، آگفا (Agfa)، اَپل (Apple)، كداك (Kodak) و سان میكروسیستم (Sun Micro systems) و با هدف ایجاد استانداردهای گسترده‌‌ی صنعتی برای مدیریت تشكیل شد و كه بیشتر سیستم‌های عملیاتی و نرم‌افزارهای ویرایش تصویر از آن استفاده می‌كنند.

پروفایل‌ها را می‌توان برای دستگاه‌های ورودی مانند دوربین دیجیتال یا اسكنر و یا دستگاه‌های خروجی مانند نمایشگرها، پروژكتورهای دیجیتال یا چاپگرها تولید كرد. به روش مطلوب، یك پروفایل تنها با دستگاه خاصی منطبق است و نه با هر اسكنری از یك مدل خاص؛ تنها اسكنری كه روی میز شما قرار دارد.

این پروفایل، یك پروفایل اختصاصی است و نشانگر ایده‌آل است. با این حال، چون ایجاد تلرانس نیازمند دقت فراوان است، می‌توان پروفایل‌ها را برای مدل خاص یك دستگاه ساخت تا نتــایج خوبی به همراه داشته باشد. به این پروفایل‌ها، پروفایل‌های نوعی یا «كنسرو شده» می‌گویند. به عنوان مثال، هر مدل چاپگر جوهرافشان شامل پروفایل‌های نوعی برای انواع مختلف كاغذهایی است كه می‌توان از آنها با آن چاپگر استفاده كرد.

هنگامی كه پروفایل‌ها به عنوان یك فضای كاری به كار گرفته می‌شوند، می‌توانند كاربردهای دیگری هم داشته باشند. چنین پروفایلی به یك دستگاه خاص مربوط نمی‌شود، اما دامنه‌ای از رنگ‌ها فراهم می‌آورد كه برای تصاویر شما در دسترس قرار دارند (شكل ۱۶-۱ را ببینید). درجه‌های رنگی موجود معمولا با استفاده از مدل رنگی LAB به شكل درجه‌های خاصی ترسیم می‌شوند به گونه‌ای كه هر درجه نشانگر یك درجه‌ی رنگی مستقل از دستگاه است.

صرف نظر از این موضوع كه این پروفایل‌ها چگونه به كار گرفته می‌شوند و این كه آیا رفتار رنگ یك دستگاه خاص را توصیف می‌كنند یا یك فضای كاری برای ویرایش عكس تعریف می‌نمایند، می‌توان به كمك آنها راهی فراهم آورد كه با استفاده از یك دستگاه ورودی یا خروجی، درجه‌های رنگی ذخیره شده در یك فایل تصویری را به رنگ‌های دریافتی توسط سیستم بینایی انسان تبدیل نمود. بدین ترتیب، پروفایل‌ها كاری انجام می‌دهند كه مهم‌ترین وظیفه در یك سیستم مدیریت رنگ است.

در نمایش رنگ روی یك صفحه‌ی نمایشگر، پروفایل به درجه‌های رنگی ذخیره شده در فایل تصویری شما اجازه می‌دهد كه به درجه‌های مدل رنگی LAB تبدیل شود. سپس این درجه‌ها به درجه‌های مناسب RGB تغییر می‌یابند و این مسئله باعث می‌شود نمایشگر همان رنگ را به دقت به نمایش گذارد.

برای تصاویر چاپی، درجه‌های رنگی موجود در یك فایل تصویری، پیش از تبدیل به درجه‌های قابل فهم برای چاپگر به منظور تولید رنگ‌های خاص در تصویر، به درجه‌های مدل رنگی LAB تبدیل می‌شوند.

مهتاب موید