واژه نامه – طرح جلد کتاب - اخبار چاپ ، اخبار تبلیغات ، اخبار نشر و اخبار بسته بندی
×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

true
true

ویژه های خبری

false
true
true
واژه نامه – طرح جلد کتاب

جلد پوششي است كه براي تبليغ و محافظت از محصول فرهنگي- تجاري توليد مي شود.

طرح جلد ميتواند براي نشريه يا كتاب و يا حتي بروشور و كاتالوگ طراحي شود. ولي در اين بخش از بحث، منظور از طرح جلد، جلد كتاب است. جلد كتاب داراي حداقل سه بخش اصلي است: روي جلد، عطف و پشت جلد كه امكان دارد بخشهاي لب گردان، رول باند و قاب جلد نيز به آن اضافه شود. البته قاب جلد بيشتر براي كتب نفيس (مانند ديوان اشعار) و يا مجموعه هاي چند جلدي كه الزامي است با يكديگر ارائه شوند، تهيه مي گردد. پر اهميت ترين بخش در طراحي جلد بطور مشخص روي جلد است.

در اين بخش عنوان كتاب، عنوان نويسنده يا نويسندگان و مترجم يا مترجمان و بطور معمول تصوير تزئيني- مفهومي آورده مي شود. عنوان كتاب معمولاً در نيمه بالاي روي جلد قيد مي شود. اين امر به دليل آن است كه در صورت چيدمان كتابها بر روي يكديگر (در ويترين كتابفروشي ها) كتاب هاي رو، عنوان كتاب هاي زير را نپوشانند. عنوان نويسنده بسته به اهميت عنوان كتاب، شهرت نويسنده و جنبه ها و اصول زيبا شناسي، نزديك عنوان كتاب (پايين يا بالاي آن) و يا در پايين كتاب و با فاصله از عنوان كتاب آورده ميشود.

اندازه ي قلم نوشتار در طرح روي جلد تابع قانون مشخصي نيست اما آنچه بديهي است اندازه عنوان كتاب بايد با اختلاف قابل توجهي از ديگر نوشته ها بزرگ تر و يا بصورتي مناسب داراي ديد لازم باشد. (استفاده از رنگ هاي ويژه، محل قرار گيري و…)

در عطف كتاب، با توجه به فضاي در اختيار (تعداد صفحات و به پيروي از آن پهناي عطف) عنوان كتاب، نام نويسنده و عنوان و نشانه ناشر قيد ميشود. در قسمت پشت جلد نيز آرم و عنوان ناشر، قيمت كتاب، توضيحات احتمالي درباره كتاب، مؤلف و… قيد ميشود. (پشت جلد در عين حال ممكن است فاقد يك يا تمامي عوامل ذكر شده باشد) معمولاً بنگاههاي انتشاراتي بزرگ و مطرح براي جلد كتاب خاص خويش يك يونيفورم مشخص تعيين و سپس بر اساس آن هر كتاب را طراحي ميكنند. ابعاد كتاب (رقعي، خشتي، رحلي و…) را سفارش دهنده مشخص ميكند، (اگر چه مسلماً ناشر بر اساس موضوع و مخاطب و البته مسائل فني و اقتصادي اين ابعاد را تعيين ميكند) همچنين ميزان پهناي كتاب (عطف) و تعيين اين اندازه بر اساس تعداد صفحات انجام مي گيرد: براي هر ۱۰۰ صفحه ، در صورتي كه كاغذ كتاب ۷۰ گرمي ايراني باشد، حدود ۶ ميلي متر و در صورتي كه كاغذ تحرير ۷۰ گرمي خارجي باشد، حدود ۵/۴ ميلي متر پهنا در اختيار خواهيم داشت.

طراحي جلد از جمله گونه هاي گرافيك است كه بدليل بستر كار (زمينه هاي فرهنگي) و مدت زمان درگيري بالاي محصول و مخاطب، امكان بروز خلاقيت هاي گرافيكي و توقع كشف و دريافت اين خلاقيتها از سوي مخاطب، موجود است.

استفاده از تايپوگرافي نيز ميتواند جايگاه ويژه اي در نحوه ارائه عنوان در جلد كتاب داشته باشد. البته اين شيوه بيشتر براي عناوين كوتاهي كه براي مخاطب داراي پيشينه ي ذهني هستند مناسب است.

علاوه بر اين، شيوه ي تايپوگرافي در كتب ويژه ي كودكان توصيه نمي شود. نحوه چيدمان عناصر بصري نيز ترجيحاً به گونه اي خواهد بود كه به سمت داخل كتاب حركت داشته باشد، خواننده را به باز كردن آن ترغيب كند. (همچون ديگر موارد چيدمان در صفحه آرايي) تقسيم بندي فضاي عطف ميتواند به جذابيت طرح جلد بيفزايد ولي بدليل محدوديتهاي تكنيكي (بويژه در ايران) در صورتي كه زمينه عطف را با نوارهاي رنگي از روي جلد متمايز ميكنيد، بهتر است اين نوار بر روي جلد و بخش پشت آن نيز امتداد داشته باشد، زيرا همانگونه كه اشاره شد در صورتي كه نوار مورد نظر دقيقاً در قسمت عطف قرار داشته باشد، در هنگام صحافي امكان آنكه خط تا، دقيقاً در محل مورد نظر قرار نگيرد وجود دارد و اين امر سبب ميشود خطي از رنگ نوار بر روي جلد قرار گيرد و يا بخشي از رنگ جلد به سمت عطف برود كه در هر حال سبب لطمه زدن به طرح خواهد شد.

در طراحي كتب نفيس و وزين (از نظر موضوع و البته حجم صفحات) امكان طراحي روكش جلد نيز ميسر خواهد يود.

روكش جلد، جلدي است كه معمولاً بر روي مقوا يا كاغذ (گلاسه) ارائه ميشود و در بسياري موارد همتن طرح روي جلد بر روي آن منعكس ميشود. ابعاد روكش جلد متناسب با جلد خواهد بود. بلنداي آن برابر با بلنداي جلد و پهناي آن برابر با پهناي جلد در حالت باز شده به اضافه دو لب برگردان به اندازه هاي دلخواه خواهد بود. (معمولاً اين اندازه كمتر از ۶ سانتيمتر نخواهد بود) اين لب برگردان ها از محل تاخور به سطح داخلي جلد تا زده مي شوند و از اين طريق روكش جلد را مستقر ميكنند.

true
برچسب ها :
true
true
true

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

- کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
- آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد


true