بي شک، رنگ ها يکي از پايه هاي اصلي طراحي و گرافيک چاپ هستند.

يک گرافيست ماهر، در کنار طراحي و لوگوي مناسب، ملزم به استفاده از رنگ هاي مناسبي نيز مي باشد.

اين رو لازم ديديم که مقوله رنگ را نيز در بين مقالات آموزشي پایگاه صنعت پنجم بگنجانیم.

اهميت رنگ

زندگي بشر اوليه تحت تاثير دو عاملي قرار داشت که خارج از کنترل او بود.

اين دو عامل عبارت بودند از روز و شب (تاريکي و روشنايي).

روز به همراه خود جنب و جوش و فعاليت را مي آورد و شب برعکس سکون و آرامش.
رنگ هاي مرتبط با اين دو محيط، عبارتند از آبي متمايل به تيره آسمان شب و زرد روشنايي نور آفتاب.
از اين رو رنگ آبي متمايل به تيره، رنگ آرامش و عدم فعاليت است در حالي که رنگ زرد روشن رنگ اميد و فعاليت است.

چون اين رنگ ها نشانگر محيط هاي شب و روز هستند،

از اين رو به جاي اينکه عواملي به حساب مي آنيد که در کنترل انسان باشند، عواملي هستند که انسان را در کنترل خود دارند.
از اين رو آنها را رنگ هاي غير مستقل (Heteron Mous) توصيف مي کند.

يعني رنگ هايي که در طبيعت مستقلاً تنظيم مي شوند.
در زندگي بشر اوليه، فعاليت هاي آئين نيز به دو دسته تقسيم مي شد:

يا به شکار مي رفت و حمله مي کرد،

يا اينکه شکار مي شد و از خود دفاع مي کرد.

به عبارت ديگر، فعاليت بشر يا در جهت پيروزي و بدست آوردن يا در جهت دفاع از خود و حفظ کردن.

به لحاظ روانشناسي، عمليات مربوط به محله و پيروزي طلبي معمولاً با رنگ قرمز نشان داده مي شود،

حال اينکه رنگ سبز مظهر دفاع از خود مي باشد.

چون اعمال بشر اوليه، اعم از حمله (رنگ قرمز) و دفاع (رنگ سبز) حداقل در کنترل او بود،

لذا اين عوامل و رنگ هاي را «مستقل» يا «خود تنظيم کننده» توصيف کرده اند.

فيزيولوژي رنگ:

آزمايش هايي که در آن افراد را وادار به تفکر درباره جنبه رواني رنگ قرمز در زمان هايي با طول مدت متفاوت کرده اند،

نشان داده است که اين رنگ سيستم عصبي را تحريک مي کند.

يعني فشار خون را بالا مي برد و تنفس و ضربان قلب را سريع تر مي کند.

لذا رنگ قرمز از لحاظ تاثيري که بر سيستم عصبي و خصوصاً شاخه سمپاتيک سيستم خود کار عصبي دارد يک عامل محرک به شمار مي آيد.

از سوي ديگر آزمايش هاي مشابهي که در مورد رنگ آبي صورت گرفته است، نتايج معکوسي را به دست داده است.

يعني فشار خون پايين آمده و از سرعت تنفس و ضربان قلب کاسته شده است.

رنگ آبي تيره (سرمه اي) تاثيري آرامش بخش دارد و اصولاً در شاخه «پاراسمپاتيک» سيستم عصبي خودکار عمل مي نمايد.

استفاده روز افزون از رنگ ها همراه با رقابت فزاينده ميان توليدکنندگاني که مشتاق افزايش فروش محصولات خود هستند

تحول زيادي را در زمينه روانشناسي رنگ پديد آورده است

(هرچند که وقتي اين روانشناسي وارد صحنه بازاريابي مي شود بسياري از پژوش هاي آن مورد آزمون و خطا قرار مي گيرد)

برای طراحی بسته های خود از طرح گرافیکی استفاده می کنید؟

مثلاً يک توليد کننده شکر مي داند که نبايد محصول خود را در بسته سبز رنگ عرضه کند،

در حالي که زيبايي هاي يک شيشه دهان گشاد و قهوه اي رنگ حاوي شکر مدت ها در قفسه مي ماند تا به فروش برسد.

در اين صورت او مي داند که بايد شکر خود را در يک بسته آبي رنگ و يا حداقل داراي يک زمينه آبي عرضه کند.

(به هيچ وجه از رنگ سبز استفاده نکند. ولي شايد دليل آن را نيز نداند.)
دليلش اين است که احساس فيريولوژي انسان در رابطه با رنگ آن «شيريني» است.

در کسب و کار

حتي بسياري از آژانس هاي هواپيمايي، در کنار عوامل مهمي از قبيل نداشتن سابقه سقوط يا خرابي و خطر است

حين پرواز، در اختيار داشتن مهمانداران زن مودب، يکي از عوامل مهم جلب مشتري

و انتخاب رنگ مناسب براي تزئين داخلي هواپيمايي خود عنوان کرده اند.

آنها نتوانسته اند با استفاده از رنگ هاي آرام بخش، اضطراب را در مسافرين (حتي ترسوترين آنها) از بين ببرند

و لذت سفر هوايي را در آنها افزايش دهند.

رنگ هاي امدادي و کمکي

در طبيعت ۴ رنگ مستقل يا اصلي داريم.

اين رنگ ها همانطور که در بالا نيز اشاره شد، به لحاظ تاثيراتي که در روحيه انسان دارند، مستقل ناميده مي شوند.

نکته جالب ديگر اينکه رنگ هاي اصلي از مشتقات ديگر رنگ ها نيز نيستند.

برای طراحی هایی که می خواهید تاثیر روحی داشته باشید از این رنگ ها استفاده کنید:

اين رنگ ها عبارتند از: ۱- آبي تيره (سرمه اي) ۲- آبي مايل به سبز ۳- نارنجي مايل به قرمز ۴- زرد روشن

چهار رنگ کمکي يا غير اصلي يا فرعي نيز در طبيعت وجود دارد که عبارتند از بنفش، قهوه اي، سياه و خاکستري.

(به خاطر داشته باشيد که ۴ رنگ اصلي در اين مقاله، به لحاظ روانشناسي، اصلي ناميده مي شوند

و با چهار رنگ اصلي در چاپ يعني سايان، ماژنتا، زرد و مشکي ارتباط ندارد).

بهتر است بخوانید 

مهتاب موید