صرف نظر از جنبه‌های فنی و آموزشی، عکاسی، بیشترین و با اهمیت‌ترین شکلی از تصاویر دیداری و یکی از بهترین و موثرترین روش‌های ارتباط جمعی است. در زمینه‌های گوناگون نیز بسیاری عکاسان فعال عکس‌های اغواکننده‌ ارائه می‌کنند. عکاسان مجرب و حرفه‌ای در ارائه تصاویر تبلیغاتی در نهایت سلیقه و دقت عکس‌هایی به نمایش در می‌آورند که بیشتر مبالغه‌آمیز و عاری از حقیقت واقع است. تصاویر و پوسترهای تبلیغاتی همچنین به صورت عکاسی روی جعبه‌های بسته‌بندی محصول برای مواد غذایی، البسه، وسایل سمعی و بصری، لوازم خانگی و امثال آنها از این موارد هستند از طرفی هم «عکس‌ها» متقاعد‌کننده‌تر و گویاتر از تصاویر طراحی و نقاشی شده هستند ولی علاقه‌مندان و دانشجویان هنر عکاسی بایستی در تشخیص عکس‌های واقعی از نوع غیرحقیقی و ساخته و پرداخته شده هنر گرافیکی دقت بیشتر بنمایند.

به خاطر بسپارید که چگونگی و نحوه نورپردازی، انتخاب زمینه پشت «بک گراند» و محیط سوژه عکاس می‌تواند در آرامش موضوع تاثیر مستقیم داشته باشد.

به همین منوال به کمک تکنیک‌های عکاسی از قبیل مکان، نورپردازی، رنگ‌آمیزی دیزاین، دکوراسیون حالت دادن و اما در چاپ و تاریک‌خانه به روش چاپ ساندویچی، داجینگ، «از دو نگاتیو مجزا مونتاژکاری» و امروزه به کمک عکاسی دیجیتال، فتوشاپ می‌توان حقایق را به صورت مجازی و اغراق‌آمیز به بیننده ارائه نمود.

چشم نسبت به رنگ حساسیت دارد و حال آنکه در عکاسی سیاه‌سفید دوربین عکاسی رنگ اجسام را به صورت درجات مختلف رنگ خاکستری ضبط و ثبت می‌نماید. هر چند می‌توان این درجات خاکستری را به کمک فیلترهای رنگی مناسب شدت و ضعف رنگ‌ها را تغییر داد.

برای تهیه عکس گیرا، عکاسی که عکس سیاه‌سفید می‌گیرد باید بدانید که هر یک از رنگ‌ها به چه درجه‌ای از درجات خاکستری تبدیل می‌شود. اگر هم نمی‌دانید خیلی آسان اطلاع ندارید، دوربین دیجیتال را روی منو و سپس گزینه سیاه‌سفید را انتخاب و یک عکس سیاه سفید گرفته و نتیجه آن را بررسی نمایید. چشم به طور کلی قادر به تشخیص تغییرات جزیی رنگ نور «تغییرات ترکیب طیفی نور» نیست.

در حالی که دوربین عکاسی در مقابل تغییرات جزیی رنگ نور حساسیت فوق‌العاده‌ای دارد. از آنجا که ما روی هم‌رفته، به تغییرات‌ جزیی رنگ نور باعث تغییر رنگ سوژه می‌شود، توجه می‌بینیم که دوربین عکاسی چنین تغییراتی را ضبط کرده است، دچار تعجب می‌شویم، به دلیل غافل بودن از همین تغییرات رنگ نور موجود است که می‌بینیم رنگ بسیاری از تصاویر ما غیر طبیعی به نظر می‌رسد عکاسی برای این که بتواند مثل دوربین ببیند.

باید کلیه حواس خود را از کار بیندازد.

به چشم دوربین، یک آدم جسمی بیضی شکل است که رنگ‌های گوناگونی دارد و درخشندگی آن در نقاط مختلف فرق می‌کند و یا یک خانه طرحی است مرکب از چند فرم هندسی از نظر بافت و روشنایی یک دست نیستند. دوربین‌ عکاسی یک ماشین است شعور ندارد، احساس ندارد، تنها چیزی را که دوربین درک می‌کند سایه و روشن بافت رنگ رنگ‌ و نور می‌باشد.

دوربین نه با عمق کار دارد نه با پرسپکتیو نه با کمپوزسیون فقط یک سری فرم‌های سایه‌روشن نور دو بعدی را در کنار هم با فشار دکمه شاتر ثبت می‌کند. دوربین نه از (واضح) بودن سر در می‌آورد نه از بهم‌ریختگی و (تار بودن) نه حرکت سر در می‌آورد نه از زندگی در موقع کار عکاس برای یک لحظه سوژه را فراموش کند و سعی نماید که آن را مسطح «تجسم کند که آن طور که در عکس دیده خواهد شد» ببیند ساده‌ترین راه مسطح دیدن آن است که یکی از چشم‌هایش را ببندد. این کار دید سه بعدی شما را شبیه به دیدن دوربین عکاسی خواهد کرد. و رابطه بین اجزاء سوژه را قبلا به احتمال از نظرتان دورمانده بود نمایان خواهد ساخت.

شما می‌خواهید از کوره یک کارخانه شیشه یا بلورسازی عکاسی نمایید.

بسیاری از عکاسان ممکن است برای حفظ تعادل بین نور شدید و پرتلالو شیشه‌‌های مذاب و جزئیاتی که در سایه قرار گرفته از لامپ‌های پرنور سایه پرکن استفاده کنند هر چند چنین برخوردی با سوژه، سبب خواهد شد که عکس خاص به معنای آکادمیک کلمه از لحاظ فنی بی‌نقص باشد.

ولی به هر حال چنین عکسی نمی‌تواند گرمای غیرقابل تحمل کوره و تلالو و درخشش نور صحنه را نشان دهد. چنین عناصری «تلالو و درخشش نشان داد» از آنجا که هر سمبلی را می‌توان به اشکال گوناگونی به کار گرفت، در واقع سمبل‌های عکاسی بی‌شمارند مثال روشنی و تیرگی بیانگر حالات مختلفی هستند و به همین جهت عکاس می‌تواند با تنظیم مدت نور دادن و هنگام چاپ عکس،‌ یا فتوشاپ کاری تن اصلی عکس را به دلخواه روشن‌تر و یا تاریک‌تر کرد.

به عبارتی دیگر عکاس می‌تواند با استفاده از تن‌های بی‌شمار و بسیار متنوع تاریک و روشن حالات مختلفی را نشان دهد.

نور: نور علاوه بر مرئی ساختن سوژه برای عکاسی، یک کار مهم و اساسی باید انجام داد.

نشان دادن حجم و عمق

حالت دادن به عکس

ایجاد طرح‌های سفید و سیاه و گرافیکی

همین که بشود موضوعی را دید از آن عکس گرفت اولین گام از لحاظ فنی و تکنیکی آیا می‌شود عکس بهتری گرفت. گام بعدی بهترین استفاده از موقعیت برای دیدن به موضوع از زاویه‌های مختلف است به معنی درک فنی تا بتوان آن را نه تنها با چشمان سر، بلکه با چشم دل و عقل هم دید و از خود سوال کنید دقیقا آن عکسی است که می‌خواهم بگیرم؟ برای من و بیننده بعدی عکس تولید شده من چه معنایی خواهد داشت؟ جامعه از عکسی که گرفته‌ام چه برداشتی خواهد کرد؟

چطور می‌توانم به بهترین وجه به هدفم دست یابم؟ چگونه می‌توانم از لحاظ گرافیکی و به کمک فتوشاپ توجه بیننده را به نقاط مهم موضوع جلب کنم و کاربرد، مشتقات و امتیازات آن را به نمایش درآورم؟ بهترین دوربین و لنز را انتخاب کنم و با بهترین ابزار نورپردازی عکس را به صورت سیاه‌ و سفید و یا رنگی عکاسی نمایم تضاد نور، عمق، کوچک‌سازی، و میدان را در نظر بگیرم بافت سطوح، نمایش حرکت، وضوح تاری تیرگی جهت‌دار؟

همیشه به خاطر داشته باشید که موضوعی را عکاسی می‌نمائید ارزش گرفتن داشته باشد شایسته است آن را خوب عکاسی کنید و محصول را جزء کالاهای همه‌پسند قرار گیرد.

اولین مطلبی را که دانشجویان رشته هنر نقاشی می‌آموزند «سایه‌زدن» به عمق طرح‌هایشان همین مطلب در مورد عکاسی هم صادق است اگر سوژه را با نور فلاش روی دوربین عکاسی نماید سایه ندارد و اگر هم دارد خیلی کم سایه دارد و عکس بسیار «تخت» جلوه خواهد نمود. در حالی که اگر آن را با نور جانبی یا نور پتی که دارای سایه‌های قوی نسبت به موقعیت دوربین است کاری کنیم دارای عمق بیشتر می‌شود هر چیزی اشیایی درخشان و نورانی احساس دلپذیری به وجود می‌آورد و هر چیز تاریک حالتی افسرده به وجود می‌آورد از آنجا که حالت‌های مذکور عکس‌العمل‌های طبیعی و همگانی هستند، در عکاسی نیز روشنی و تیرگی سمبول حالت است که عکاس خلاق می‌تواند با استفاده از تاریکی و روشنایی حالت خاصی را در تصویر خود بیان کند.

یکی از مشکل‌ترین و سخت‌ترین کار عکاسی تهیه عکس تبلیغاتی از اجسام شیشه‌ای بلورجات ظروف کریستال  می‌باشد زیرا انعکاس نور باعث گمراه شدن عکاس می‌گردد.

برای تهیه این موضوع ساده‌ترین روش استفاده از میز شیشه‌ای استفاده نمائید و از فلاش‌های چتری که لامپ تنگستن دارد برای ایجاد حالت اولیه سایه‌ها نور تنظیم نمائید یکی از فلاش‌ها را زیر میز گذاشته و به طرف بالا نور بتابانید اگر دیجیتال کار می‌کنید مشکلی وجود ندارد اولین عکس نورتان را چک نمایید برای فون پشت، از مقوای اشتنباخ آلمانی استفاده نمایید با رنگ‌های مختلف برای خرید آن مقابل دانشگاه تهران به راحتی می‌توانید تهیه نمایید. یک مقوا را روی میز گذاشته و نیمی از آن را روی میز و نیمه بیشتر آن را به عنوان ضمیمه پشت استفاده کنید.

دو منبع نور یا فلاش یا پروژکتور را از بالا چپ و راست سوژه گذاشته مانند پرژکتورهای دوربین لیتوگرافی پرژکتور زیر را اول خاموش کنید. پرژکتورهای بالا را روشن کنید به طوری که اگر انگشت دستتان را روی میز بگذارید سایه نداشته باشد بعد ظروف شیشه‌ای را روی میز بگذارید. جلوی پرژکتورهای چپ و راست کاغذ کالک در صورت نبودن از کاغذ A4 استفاده نمایید تا کنتراست شدید آن ملایم شود.

توجه داشته باشید نور لامپ تنگستن دارای کلوینی ۳۲۰۰ تا ۳۸۰۰ کلوین می‌باشد پس، از فیلم نوع B استفاده نمایید اگر در بازار ایران فیلم نور روز موجود می‌باشد که دارای ۵۵۰۰ کلوین می‌باشد از فیلتر ۸۵B استفاده نماییــد که زردی آن از بین برود و ضریب این فیلتر بر اساس دستورالعمل کارخانه روی فیلتر و روی جعبه و بروشور آن قید شده است. که دیافراگم دوربین را بر اساس این فیلتر تنظیم نماید و اگر با فلاش کار می‌کنید با فیلم ۵۵۰۰ کلوین مشکلی وجود ندارد.

اگر با دوربین دیجیتال دارید حتما توی منوی آن روی درجه لامپ تنگستن تنظیم نمایید و اگر با فلاش استفاده می‌کنید مشکلی نیست.

نورپردازی اشیای شیشه‌ای در واقع ترسیم موضوعی نامرئی است.

علت امکان این امر به ۳ خاصیت شیشه مربوط می‌شود:

نور

متاسفانه بیشتر عکاسان تنها به کمیت نور توجه دارند. به طور مثال عکاسی برای گرفتن عکس به چیزی دیگری فکر نمی‌کنند. گویا متوجه نیستند که نور خواص مختلفی دارد، و به اشکالات متفاوتی برخورد می‌کند.

عکاس می‌تواند با انتخاب نور معین، گیرایی خاصی به عکس‌هایش بدهد. و یا نور را برای کارهای خاصی تحت کنترل خودش درآورد. پیش از آن که عکاس بتواند از خواص بالقوه‌ی نور حداکثر استفاده را بنماید باید با این خواص، کارکرد و طریقه کنترل آن آشنا شود.

حالا به خواص نور می‌پردازیم در خصوصیت اصلی نور که عکاس با آن سر و کار دارد عبارت است:

درخشندگی و رنگ آن. عوامل دیگری که روی کیفیت نور اثر می‌گذارند عبارتند از ابعاد موثر منبع  نور «نقطه‌ای شکل بودن یا گسترده بودن آن» مستقیم یا غیرمستقیم یا فیلتر شده. بودن نور درخشندگی نور مبین درجات شدت آن بوده روی زمان نور دادن «سرعت درجات شاتر دوربین» و حالت عکس تاثیر می‌گذارد.

نور درخشنده در واقع نوری است زمخت، تیز و شکننده، نور خفه نوری است مبهم، آرام‌بخش و مرموز، با نور درخشنده «شدید» نه تنها می‌توان سوژه را روشن‌تر و رنگ‌های آن را اشباع شده‌تر نشان داد. بلکه می‌توان کنتراست آن را نیز شدت داد. همین طور عکاس می‌تواند با اختیار منبع نوری با شدت معین روی نمای سوژه تاثیر بگذارد.

عکاس هنگام عکاسی از اجسام شیــشه‌ای برای ثبت بهترین عکس وقت کافی در اختیار دارد. و این مساله هم روی برداشت عکاس از سوژه و هم روی تکنیک انتخابی او تاثیر می‌گذارد.

توجه داشته باشید در موقع کار اگر نور شدید به داخل لنز دوربین‌تان انعکاس نمود، سوژه را به هم نریزید و انعکاس نور را به فال نیک بگیرید و از فیلتر استار وکروز که نمونه‌های آن در تصویر مشاهده می‌نمائید استفاده کنید.

عکاس می‌تواند با حوصله‌ی تمام، سوژه را از زوایای مختلف و در تحت تاثیر شرایط گوناگون مورد مطالعه و بررسی قرار دارد و به مسائل فنی توجه بیشتری نماید و از استانداردها خارج نشود و به مسائل فنی توجه بیشتری نماید و از استانداردها خارج نشود.

افسانه ظاهری