true
مدیریت رنگ در چاپ عکسهای دیجیتال
“چاپگر من رنگها را خوب چاپ نمیكند”
“رنگهای عكسهای چاپ شده با چاپگر من، اصلا به زیبایی عكسهایی كه در مانیتورم میبینم، نیست”
“چگونه میتوانم قبل از چاپ بفهمم كه چاپگرم چگونه رنگها را چاپ میكند”
“چگونه مطمئن شوم كه دستگاه چاپ عكاسی، رنگها را چگونه چاپ میكند”
“چگونه… ”
…
مشكلات فوق میتواند برای هركسی كه با چاپ عكسهای رنگی دیجیتال سروكار دارد، اتفاق بیافتد.
برای چاپ دقیق رنگها، نكاتی وجود دارد كه تقریبا میتوان گفت بدون رعایت آنها نمیتوانیم چاپ رنگی خوبی داشته باشیم. قبلا به موضوع كالیبراسیون رنگ دستگاههای ورودی(مانند اسكنر و دوربین دیجیتال)، مانیتور و نیز چاپگر پرداختیم. در این نوشتار سعی میكنیم بر موضوع چاپ دقیق رنگی، نگاه جدیتر و موشكافانهتری داشته باشیم، چرا كه دانستن نكات و مطالب این نوشته باعث خواهد شد كه در هنگام كار با چاپگر خانگی یا دستگاههای چاپ، چاپی دقیق و مطابق میل خود داشته باشید.
اهداف این بخش:
- اعمال فرآیند مدیریت رنگ در هنگام چاپ با چاپگر خانگی
- تعیین اولویت و نوع چاپ رنگی برای مقاصد مختلف با استفاده از Rendering Intent
- شبیهسازی چاپ با چاپگر در مانیتور
- شبیهسازی چاپ با دستگاههای چاپ در چاپگر خانگی
- آمادهسازی تصویر خود برای چاپ با دستگاههای چاپ دیجیتال
در این نوشتار، نرم افزار هدف ما، فتوشاپ است، چرا كه در این نرم افزار، فرایند مدیریت رنگ بسیار كامل و حرفهای است.
چاپ با چاپگرهای رنگی خانگی
همانگونه كه گفته شد، چاپگر خانگی، رنگها را با تركیب جوهرها تولید میكند ولی مانیتور، رنگها را با نور تولید میكند. بنابراین، نمیتوان از چاپگر انتظار داشت كه دقیقا همان رنگهایی را كه شما در صفحه مانیتور میبینید چاپ كند. این همان مفهوم اختلاف گاموت این دو دستگاه است. اما میتوان با رعایت اصول مدیریت رنگ و تركیب آن با فضای كاری خود، چاپهایی با رنگهای قابل انتظار داشته باشیم. رعایت اصول زیر در اینباره بسیار مفید خواهد بود:
۱- اگر تصویر شما در حالت RGB است برای چاپ با چاپگرهای خانگی، آن را به حالت CMYK تبدیل نكنید. تمام سیر كاری (از ویرایش تا چاپ ) باید در حالت RGB باشد.
۲- برای تولید رنگهای مورد نظر شما در چاپ، باید اولا مانیتور كالیبره شود و ثانیا برای چاپ از پروفایل مخصوص برای چاپگر و كاغذ استفاده گردد. در صورتی كه پروفایل فقط برای چاپگر تعریف شده باشد، (بدون در نظر گرفتن نوع كاغذ) نتایج كار عالی نخواهد بود. (هر چند بهتر از زمانی است كه اصلا از پروفایل استفاده نكنید).
۳- مدیریت رنگ در هنگام چاپ: تنظیم گزینههای مدیریت رنگ در صفحه Print with Preview باعث میشود كه فتوشاپ بهتر بتواند فرایند تنظیم رنگها در هنگام چاپ بكار ببرد. برای مدیریت رنگ در هنگام چاپ، بسته به اینكه پروفایل خاص چاپگر و كاغذ را در اختیار داشته باشید یا نه، دو مسیر زیر وجود دارد:
اگر به پروفایل خاص چاپگر دسترسی ندارید یا پروفایلهای خاص كاغذهای مختلف را در اختیار ندارید، به روش زیر عمل نمایید:
در صفحه Print With Preview، گزینه Show more Option و سپس Color management را از منو انتخاب نمایید. در قسمت Source Space، گزینه Document و در قسمت Print Space، گزینه Printer Color Management را انتخاب نمایید. گزینه Intent نیاز به كمی توضیح دارد:
این گزینه كنترل میكند كه چگونه سیستم مدیریت رنگ، رنگها را از یك فضا به فضای رنگی دیگر. (مثلا از مانیتور به چاپگر) تبدیل نماید. انتخاب این گزینه بستگی به این دارد كه چه رنگهایی در تصویر شما اهمیتی حیاتی دارند و كلا تمایل شما برای ظاهر كلی رنگها در تصویر چاپ شده چیست:
گزینه Perceptual سعی میكند ارتباط رنگها را با چشم انسان حفظ نماید و تصویر نهایی برای چشم، طبیعی به نظر برسد. این گزینه برای چاپ عكسهای رنگی دوربینها به خصوص در مواردی كه حاوی رنگهای خارج گاموت فراوانی است، مناسب میباشد.
گزینه Saturation سعی میكند رنگهای درخشنده تولید نماید. این گزینه برای مدیریت رنگ در چاپ نمودارها و علائم گرافیكی تجاری مناسب است، چرا كه در اینجا درخشندگی و جذابیت رنگها، مناسبتر از حفظ ارتباط بین رنگها است.
با انتخاب گزینه Relative Colorimetric، شدیدترین ناحیه پرنور تصویر با روشنترین ناحیه فضای رنگی چاپگر منطبق میشود و سپس بقیه رنگها به همان میزان شیفت داده میشوند. این گزینه نسبت به گزینه Perceptual رنگهای بیشتری را حفظ مینماید.
در گزینه Absolute Colorimetric، رنگها به همان صورت اولیه به فضای كاری چاپگر تبدیل میشوند و رنگهای خارج گاموت نیز حذف میشوند. انتخاب این گزینه در مواردی مناسب است كه میخواهیم نوع چاپ رنگی را بدون تبدیل رنگ ببینیم تا به رفع عیبهای خاص بپردازیم.
پس از انتخاب گزینهIntent، دكمه print را میزنیم تا صفحه دوم تنظیم ظاهر شود. در قسمت properties، دقت چاپ را تنظیم مینماییم و در نهایت، تصویر را چاپ میكنیم.
همانگونه كه گفته شد در صورت استفاده از پروفایل خاص چاپگر و كاغذ مورد استفاده به ایدهآلترین حالت چاپ رنگی برای مدیریت رنگ خواهید رسید. پس از نصب پروفایلها، ادامه كار تقریبا مانند روش قبل است با یكسری تفاوتهای جزئی:
– در مرحله انتخاب Print Space، پروفایل خاص چاپگر را انتخاب نمایید.
– پس از كلیك روی دكمه Print در صفحه Properties چون در اینحالت فتوشاپ خودش میخواهد مدیریت رنگ را انجام دهد، باید تنظیمات رنگ درایور چاپگر را خاموش نمایید.
Soft-Proofing:
در صورتیكه یك سیستم به درستی پروفایل شده باشد، میتوان در مانیتور، یك پیشنمایش آزمایشی از چاپ نهایی ایجاد كرد تا بفهمیم كه در نهایت، تصویر در یك چاپگر خاص چگونه چاپ خواهد شد. به این فرآیند، Soft-Proofing میگویند. در حقیقت، با اینكار میتوان قبل از چاپ، عیبهای رنگی چاپ آن را در مانیتور مشاهده كرد و به اصلاح آن پرداخت. باید به خاطر داشت كه كیفیت این فرآیند بستگی به كیفیت مانیتور، اصلاح درست پروفایل مانیتور و چاپگر و نیز نورهای محیطی محل كار دارد.
با فرمانView > Proof setup > Custom وارد صفحه تنظیم Proof Setup میشوید.
از قسمت Profile، پروفایل خاص دستگاه خروجی را انتخاب كنید: پروفایل چاپگر برای چاپ با كاغذ خاص، پروفایل دستگاههای چاپخانهای یا حتی پروفایل یك سیستم عامل دیگر.
سپس گزینه Intent را نیز طبق توضیحاتی كه داده شد، انتخاب نمایید.
گزینه Use Black Point Compensation (كه معمولا انتخاب شده است) باعث میشود كه تیرهترین رنگ موجود در فضای كاری تصویر، به تیره رنگترین رنگ موجود در فضای كاری مقصد (چاپگر) تبدیل شود. این گزینه برای مدیریت رنگ بهتر است همیشه در حالت انتخاب شده باشد.
گزینه Simulate White Paper، پیش نمایشی از رنگ سفید (كه توسط پروفایل چاپگر تعریف شده) ایجاد میكند.
گزینه Simulate Ink black، رنگ طوسی تیرهای را كه اكثر چاپگرها بجای سیاه خالص تولید میكنند، نمایش میدهد.
در حقیقت با این دو گزینه میتوانید به نوع رنگ سفید یا سیاه خالص كه توسط چاپگر تولید میشود، پی ببرید.
در نهایت میتوانید Soft Proof حاصله را برای استفادههای بعدی ذخیره نمایید.
نكات قابل توجه برای استفاده از Soft Proof :
- لازم است مجددا تاكید كنیم كه برای استفاده از این روش باید پروفایلهای مانیتور و چاپگر نصب شده باشد و مانیتور نیز كالیبره شده باشد.
- پس از تعیین نوع Soft Proof و نمایش آن، برای بازگشت به حالت معمول نمایش، از منوی View گزینه Proof Color را از حالت انتخاب خارج كنید. با انتخاب مجدد این گزینه به حالت Soft Proof برگشت خواهید كرد.
- برای آنكه بهتر بتوانید رنگها را در حالت Soft Proof با حالت اصلی مقایسه كنید، میتوانید در دو پنجره كنار هم عمل نمایید: برای این منظور از منوی Window>Arrange>New Window را انتخاب كنید. حال پنجره اصلی را انتخاب و Soft Proof را بر آن اعمال نمایید.
Hard Proof :
در Soft Proof، پیشنمایشی از چاپ نهایی در مانیتور تهیه كردیم. حال در Hard Proof ما یك “پیش چاپ” از چاپ نهایی تهیه میكنیم. این روش برای مواردی كاربرد دارد كه شما میخواهید تصویرتان را با چاپگر دیگری یا با دستگاههای چاپ حرفهای چاپ نمایید. با این روش میتوانید یك چاپ شبیهسازی شده روی چاپگر خودتان تهیه كنید تا بدانید كه در چاپ نهایی رنگها چگونه چاپ خواهند شد.
برای انجام Hard Proof ابتدا از طریق View>Proof Setup>Custom پروفایل دستگاه چاپی كه میخواهید شبیهسازی آن انجام شود، را انتخاب نمایید. آن را ذخیره كرده و پنجره Proof Setup را با دكمه OK ببندید.
حال از File > Print With Preview وارد پنجره Print شده و Show More Option را انتخاب كنید. در قسمت Source Space گزینه Proof setup را انتخاب كنید. در جلوی آن نیز همان پروفایل مورد نظرتان باید نمایش داده شود.
در قسمت Print Space در صورتی كه از پروفایل پیشفرض چاپگر استفاده میكنید گزینه Printer Color Management (چاپگر مدیریت رنگ) را انتخاب نمایید.
در صورتی كه پروفایل خاص برای چاپگر و كاغذ در اختیار دارید، باید پروفایلتان را از منو انتخاب نمایید. دقت كنید كه این پروفایل همان پروفایل مخصوص چاپگر شماست و ربطی به دستگاه چاپ نهایی ندارد. در صورت انتخاب پروفایل خاص برای چاپگرتان بخاطر داشته باشید كه تنظیم مدیریت رنگ درایور چاپگر (كه از طریق Properties در صفحه بعد Print انجام میشود) را خاموش نمایید. در نهایت، تصویرتان را چاپ نمایید تا دریابید كه در دستگاه چاپ نهایی، این تصویر چگونه چاپ خواهد شد.
چاپ با دستگاههای چاپ تجاری
با فتوشاپ میتوانید تصاویرتان را برای چاپهای تجاری (چاپ با دستگاههای چاپ دیجیتال و افست لیتوگرافی) آماده نمایید.
در ابتدا لازم است به دو مفهوم اشارهای داشته باشیم:
- Halftoning: در دستگاههای چاپ برای آن كه چاپی یكنواخت از رنگ ایجاد نمایند، از فرآیندی به نام Halftoningاستفاده میكنند. در این فرآیند، تصویر به نقاط كوچكی شكسته میشود و با ایجاد تفاوت در اندازه این نقاط در هنگام چاپ، امكان چاپ رنگهای یكنواخت حاصل میشود. در چاپگرهای جوهر افشان نیز تصویر به نقاط كوچكی شكسته میشود اما اندازه این نقاط متفاوت نیست. امكان كنترل فرآیند Halftoningبه خوبی در فتوشاپ فراهم شده است.
- ColorSeparation: (جداسازی رنگها) در چاپهای تجاری هر تصویر رنگی به چندین رنگ مجزا تقسیم شده و هر كدام روی یك صفحه مادر (Masterplate) چاپ میشود تا در نهایت با تركیب آنها تصویر مورد نظر چاپ شود. در اكثر مواقع اینها رنگهای CMYKهستند. در فتوشاپ امكان تنظیم دقیق و جداگانه این رنگها نیز وجود دارد.
مهمترین موضوع در زمینه آمادهسازی تصاویر برای چاپ تجاری، اطلاع داشتن از نحوه عملكرد و روند كاری مركز چاپ مورد نظر است. باید با آن مركز تماس گرفته و از نحوه عملكردشان اطلاعاتی كسب كنید. مثلا ممكن است آنها اصلا فایل CMYK را از شما قبول نكنند، چرا كه میخواهند خودشان با تنظیمات خاص، این تبدیل را انجام دهند. كلا چند سناریو زیر ممكن است وجود داشته باشد:
الف: كل روند كاری باید در حالت RGB انجام شده و فایل به صورت RGB به مركز چاپ تحویل داده شود. در این حالت، نكته مهم آن است كه اولا شما پروفایل كاری خود را به فایل تصویری الحاق نمایید و ثانیا در مركز چاپ نیز امكان خواندن پروفایل الحاقی شما وجود داشته باشد.
برای الحاق پروفایل كاری شما به فایل تصویر در هنگام استفاده از دستور Save As، در قسمت Color، گزینه ICC Profile را انتخاب نمایید.
ب: تا مرحله اتمام ویرایش، كار در حالت RGB انجام میشود و سپس به فرمت CMYK تبدیل میگردد. پس از تبدیل، بایستی تنظیمهای دقیق و ظریف، با استفاده از Levels، Curve و Hue/Saturation، انجام شود. این تنظیمات به خصوص برای نواحی تیره یا روشن تصویر اهمیتی حیاتی دارند.
ج: برخی مراكز چاپ فایل تصویری فتوشاپ را قبول نمیكنند بلكه تنها با فایلهای برنامههای صفحهبندی (مانند Adobe Page Maker یا Adobe InDesign) یا برنامههای ویرایشبرداری (مانند Adobe Illustrator ) كار میكنند. در این موارد باید فایل نهایی خود را در این برنامهها قرار داده و فایل خروجی آنها را به مركز تحویل دهید.
نكته جالب آن است كه با انجام یك Soft Proof یا Hard Proof دقیق و حرفهای میتوانید قبل از چاپ نهایی، نمونه شبیهسازی شده را در مانیتور یا چاپگر خانگی خود ببینید و اگر نیاز به اصلاح داشت، قبل از ارسال فایل، ویرایشهای رنگی را انجام دهید. البته برای این كار نیاز به پروفایل دستگاه چاپ مورد نظر دارید.
این نوشتار در اینجا به پایان میرسد. اما در زمینه چاپ، مطالب گفتنی بسیار است. ولی فكر میكنم تقریبا با دانستن مطالب فوق و نیز مقاله مدیریت رنگ، برای چاپ دقیق رنگی مشكلی نداشته باشید. البته یكسری مطالب درباره استفاده مستقیم از فتوشاپ برای چاپ با دستگاههای چاپ وجود دارد كه چون برای اكثریت افراد، مورد استفادهای ندارد، از آنها صرفنظر كردیم.
true
true
https://sanatpanjom.ir/?p=2526
true
true