در هر نوع مدل رنگی، از ویژگی‌ها و مشخصه‌های خاصی برای توصیف یك رنگ استفاده می‌شود. این مشخصه‌ها به «رنگ‌های اصلی» اشاره دارند و درجه‌های مختلف رنگ‌های اولیه برای یك رنگ مشخص را توصیف می‌كنند. در رابطه با مدل‌رنگی LAB  و CIE xyz، این رنگ‌های اصلی بر اساس چگونگی خلق رنگ استوار نشده‌اند. بنیان كار آنها چگونگی دریافت رنگ توسط انسان است. به همین دلیل، در اینجا رنگ‌های اولیه و اصلی كمی پیچیده به نظر می‌رسند و تنظیم رنگ در عكس‌ها چندان ساده نیست.

در نتیجه، ویرایش عكس دیجیتالی بیشتر با استفاده از مدل‌های رنگی RGB و CMYK انجام می‌شود. هر كدام از این مدل‌های رنگی، از رنگ‌های خاصی به عنوان رنگ‌های اصلی خود استفاده می‌كنند. درك مفهوم رنگ‌های اصلی و اولیه در تنظیم تصاویر و مدیریت رنگ از اهمیت بسزایی برخوردار است.

درك و فهم رنگ‌های اصلی به شما كمك خواهند كرد تا هنگام تنظیم تصاویر دریابید برای دستیابی به نتیجه‌ی دلخواه چه تغییراتی مورد نیاز است.

هر رنگی كه ما روی نمایشگر یا چاپگر تولید می‌كنیم تركیبی از رنگ‌های اصلی است. برای نور پخش‌ شده، این سه رنگ اصلی، قرمز، سبز و آبی  هستند. به این رنگ‌ها، «رنگ‌های اصلی افزایشی» می‌گویند (شكل ۱۱-۱ را ببینید). چون شما رنگ سفید را با اضافه كردن هر سه رنگ و هر كدام از عناصر جداگانه را با افزودن رنگ به كل تركیب به دست می‌آورید.

نبودن هر سه رنگ اصلی نشانگر رنگ سیاه است. چون رنگ سیاه حاكی از فقدان كامل نور است. حضور هر سه رنگ اصلی در ماكسیمم درجه، همان‌طور كه در شكل ۱۲-۱ نشان داده شده، بیانگر نور سفید است.

برای نور منعكس شده همانند مركب‌های مورد استفاده در یك تصویر چاپی، سه رنگ اصلی، سایان، ماژنتا و زرد هستند. به این رنگ‌ها، «رنگ‌های اصلی كاهشی» می‌گویند (شكل ۱۳-۱ را ببینید)، چون هر كدام از رنگ‌های اصلی نور را به‌ گونه‌ای جذب می‌كند كه تنها نور بعضی از طول‌موج‌ها منعكس شود. فقدان هر سه رنگ اصلی،‌ رنگ سفید را به وجود می‌آورد چون هیچ نوری جذب نمی‌شود. این موضوع در حالی است كه در واقعیت، «سفید» می‌تواند رنگ كاغذ باشد چون اساسا مدل رنگی CMYK، نشانگر رنگ مركب‌های (سایان، ماژنتا، زرد و مشكی) مصرفی برای تولید خروجی چاپی،‌تقریبا با استفاده از تمامی چاپگرهاست. حضور تمامی رنگ‌ها (حداقل بنا بر نظریه) به دلیل جذب كل نور، رنگ سیاه را به وجود می‌آورد.

رنگ‌های اصلی افزایشی و كاهشی، همان‌طور كه در شكل ۱۴-۱ نشان داده شده به یكدیگر وابسته‌اند. هر رنگ اصلی در یك گروه، یك رنگ مخالف در گروه دیگر دارد. هنگام كار با تصاویر در تاریكخانه‌ی دیجیتال، درك روابط موجود میان رنگ‌ها، بسیار مهم است.

در دایره‌ی رنگ، رنگ مخالف یك رنگ اصلی دقیقا مخالف آن است. به عنوان مثال، قرمز یكی از رنگ‌های اصلی برای مدل رنگی RGB است. روی نمایشگر، رنگ قرمز با پخش نور قرمز در ماكسیمم شدت، بدون وجود نور سبز و آبی تولید می‌شود.

رنگ مخالف قرمز، سایان است كه یكی از رنگ‌های اصلی در مدل رنگی CMYK می‌باشد. سایان نور قرمز را جذب و نور سبز و آبی را منعكس می‌كند. رنگ‌های قرمز و سایان مخالف یكدیگر هستند.

شما می‌توانید در بیشتر نرم‌افزارهای مدیریت رنگ به كنترل تعادل رنگ رجوع كنید. كنترل تعادل رنگ به شما اجازه می‌دهد تا تعادل میان هر كدام از رنگ‌های اصلی را تغییر دهید. یك راه ساده برای به خاطر سپردن رنگ‌هایی كه در مدل‌های رنگی RGB و CMYK مخالف یكدیگرند، فكر كردن به آنها بر اساس یك ترتیب تنظیم شده است. رنگ‌های اول هر گروه (قرمز و سایان) مخالف یكدیگرند و به همین ترتیب رنگ‌های دوم (سبز و ماژنتا) و رنگ‌های سوم (آبی و زرد). آگاهی از چگونگی روابط میان این رنگ‌ها، تنظیمات رنگی را آسان‌تر و به شما كمك می‌كند تا آنچه را كه پشت صحنه در جریان مدیریت رنگ به وقوع می‌پیوندد، بهتر درك كنید.

مهتاب موید