ویژگی های بازاریاب خوب!

بسیاری از شرکت‌ها و موسسات به بازاریابانی نیاز دارند که علاوه بر قابل اعتماد بودن، کارآمد و مفید باشند و بتوانند در فروش محصولات شرکت و بازاریابی برای شرکت موفق باشند. در برخی از جوامع، این طور تلقی می‌شود که بازاریابان، افرادی سطح پایین هستند که در موسسات کوچک برای جمع‌آوری تبلیغ به گوشه و کنار شهر می‌روند و با ترفندهای کلامی خود، خریداران را به خرید محصول خود یا اصطلاحاً گرفتن تبلیغات از آنها ترغیب می‌کنند.

چنین طرز فکری مسلماً درست نخواهد بود؛ چرا که می‌بینیم بازاریابان شرکت‌های بزرگ با بهترین اتومبیل و امکانات به بازارهای هدف خود می‌روند و بازار را در دست می‌گیرند. به نظر می‌رسد که یک بازاریاب خوب باید اعتماد به نفس بالا وقدرت کلامی ماهرانه‌ای داشته باشد، اما این همه آن چیزی نیست که یک بازاریاب خوب باید داشته باشد.

در ابتدا باید شغل بازار یابی را کمی تعریف کنیم؛ به چنین مشاغلی، مشاغل گسترده‌مرز گفته می‌شود؛ به این معنا که محدوده مشخص و قابل تعریفی برای آن وجود ندارد و از یك سو، دامنه فعالیت آن بسیار گسترده است. مثلا فردی که نقش بازاریاب یک شرکت تبلیغاتی را بر عهده دارد تقریبا می‌تواند با همه مشاغل ارتباط برقرار کند و حتی به سراغ صنایع و کارخانجات بزرگ هم برود. از سوی دیگر، شیوه‌های تبلیغاتی بسیار گسترده‌ای وجود دارد که بازاریاب باید با همه این شیوه‌ها آشنایی داشته باشد که بتواند بهترین شیوه تبلیغ را به فرد متقاضی ارایه کند.

بسیاری از شرکت‌ها همواره به دنبال بازاریابی مجرب هستند که هم توانایی ارتباط برقرار کردن و فروش یا گرفتن سفارش کار را داشته و هم قابل اطمینان باشند چون برخی از منابع با ارزش شرکت مانند اطلاعات اساسی شرکت درباره محصول در اختیار آنها قرار می‌گیرد.

تجربه ناکافی بسیاری ازبازاریابان، مانع درک درست شرایط، مسئولیت‌ها و نقش آنها می‌شود و همین امر، آنان را سردرگم می‌کند زیرا که بسیاری از آنان با این تصور وارد کار می‌شوند که نقشی مشخص با حقوقی ثابت وجود دارد که باید انجام دهند (در آگهی‌های جذب نیرو این طور بیان می‌شد که استخدام با حقوق ثابت)، ولی این کار نیاز به مهارت‌های بالای ارتباطی، تجربه، اعتماد به نفس دارد، که اکثراً در یکی از این جنبه‌های ضعیف هستند، به نظر می‌رسد، تعارض درون نقش و ابهام نقش در چنین مشاغلی بسیار دیده می‌شود.

بنابراین نقش یک بازاریاب بسیار پیچیده و دشوار است.

در این جا برای یک بازار یاب خوب می‌توان دو دسته ویژگی اساسی را برشمرد:

۱) ویژگی‌های شخصیتی

۲) سابقه، تجربه و اعتبار

در مورد اول سوال این گونه مطرح می‌شود که یک بازاریاب خوب باید چه ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری داشته باشد تا بتوان او را به عنوان یک بازاریاب خوب استخدام کرد؟

 ویژگی‌های شخصیتی بازار یاب خوب

۱) برون‌گرایی- درون‌گرایی.

یک بازار یاب خوب فردی است که از نظر برون گرایی در سطح بالاتری باشد، افراد برون‌گرا، اجتماعی‌تر، فعال‌تر هستند، در ارتباطات اجتماعی موفق‌ترند و بهتر با افراد رابطه برقرار می‌کنند و از آنجایی که انرژی روانی خود را از بیرون دریافت می‌کنند، از برقراری ارتباطات و تعاملات پی در پی با افراد گوناگون خسته نمی‌شوند و حتی در صدد گسترش چنین روابطی هستند. به راحتی دوست پیدا می‌کنند و ارتباطات موثری با صاحبان مشاغل بر قرار می‌کند. با این حال برون‌گرایی کامل نیز برای چنین افرادی مناسب نمی‌باشد، لازم است فرد بازاریاب درون مایه‌هایی از درون گرایی نیز داشته باشد تا بتواند بر رفتار‌های خود کنترل بیشتری داشته باشد.

۲) هوش بهر IQ

مسلماً افراد باهوشبهر بالا موقیعیت‌های بازاریابی وفرصت‌های مناسب بازار و شرایط را بهتر و سریع‌تر درک می‌کنند.

۳) هوش هیجانی

هوش هیجانی یا هوش عاطفی در واقع یک ویژگی شخصیتی است که دارای مولفه‌هایی چون شناخت عواطف شخصی- به کار بردن درست هیجان‌ها برانگیختن خود- شناخت عواطف دیگران و برقراری رابطه با دیگران می‌باشد. همان‌طور که قبلا نیز گفته شد، مهم‌ترین نیاز یک بازاریاب موفق برقراری ارتباطات اجتماعی مناسب است، تحقیقات نشان داده‌اند که افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، ارتباطات موفقی برقرار می‌کنند، چرا که درک مناسبی از طرف مقابل و همچنین درک درست از احساسات و کنترل هیجانات خود دارند.

۴) خلاقیت وانعطاف پذیری

فرد خلاق، تمایل دارد که مسائل مختلف را به طرق متفاوت حل کند؛ هر چند در ظاهر، یک راه‌حل بیشتر برای آن وجود ندارد.

تحقیقات انجام شده در زمینه ویژگی‌های افراد خلاق توسط سیسک، نشان می‌دهد که آنان علاوه بر این که از هوشی سرشار، صداقت، صراحت و انعطاف‌پذیری برخوردار هستند، با آزاداندیشی و تفکر واگرا، مسائل مختلف را بررسی می‌کنند و به راه حل‌های نو دست می‌یابند. خلاقیت نیرویی است که در پس نوآوری وجود دارد.

۵) تحمل ابهام بالا

قدرت تحمل ابهام عبارت است از عدم قطعیت به عنوان بخشی از زندگی، توانایی ادامة حیات با دانشی ناقص دربارة محیط و تمایل به آغاز فعالیتی مستقل بی‌آنکه شخص بداند، آیا موفق خواهد شد یا خیر.

همان‌طور که قبلاً گفته شد در چنین مشاغلی ابهام و دشواری نقش از ویژگیهای آن است، شرایط شغلی و ویژگی‌های افرادی که به عنوان هدف بازار یابی تعین می‌شوند گاهاً از قبل مشخص نیستند. مثلاً هدف بازاریابی ممکن است یک مدیر کارخانه بزرگ و یا حتی یک فروشنده ساده یک محصول باشد.

۶) اعتماد به نفس

داشتن اعتماد به نفس، یعنی ارزشیابی درست و مناسب از توانمندی‌ها و ارزش‌های شخصی خود، و خوباوری نسبت به توانایی‌های خود است که در بهبود برقراری ارتباطات اجتماعی بسیار موثر است.

۷) جذابیت‌های فیزیکی

ظاهر خوب و جذاب در جذب افراد بسیار موثر است. افراد جذاب عاطفه مثبت را برانگیخته می‌کنند و عاطفه مثبت منجر به جاذبه می‌شود از طرفی افرادی که جذاب‌تر به نظر می‌رسند مهارت‌های بین فردی بهتری دارند و احساس بهتری درمورد خودشان دارند بنابر این ارتباطات بهتری ایجاد می‌کنند.

۸) مهارت‌های کلامی

بیان صریح و قاطع، متقاعد کننده‌تر خواهد بود نسبت به به بریده بریده صحبت کردن یا استفاده از مکث زیاد در صحبت. اگر فرد در کلام خود اطمینان وقدرت کافی داشته باشد، در جذب مخاطب خود بسیار موفق‌تر عمل خواهد کرد. علاوه بر توانایی کلامی ماهرانه، یک بازار یاب خوب از اصول اساسی و نشانه‌های غیر کلامی ( زبان بدن) آگاهی لازم را دارد.

 دسته دوم

یک بازاریاب خوب، کسی است که:

۱) تجربه کافی در زمینه بازاریابی را داشته باشد.

۲) در بازار کار دارای منزلت واعتبار باشد.

۳) فردی قابل اطمینان و درست‌کار باشد.

تصور غلطی که وجود دارد این است که بازار یاب باید مشتریان هدف خود را با استفاده از کلام اغوا کند تا بتواند محصول یا خدمات خود را به وی عرضه کند.

این تصور شاید در کوتاه‌مدت سود زیادی را نصیب چنین شرکت‌ها و بازاریابان وابسته به آن بکند، اما در دراز مدت از اعتبار وسابقه شرکت و اشخاصی که بازاریابان آن شرکت هستند، به شدت می‌کاهد.

بنابراین، رعایت مسائل اخلاقی و صداقت در چنین مشاغلی بسیار اهمیت دارد. چرا که رفتار درست و صداقت برای فرد بازار‌یاب قدرتمند‌ترین ترفند بازار یابی به حساب می‌آید، چرا که به فرد بازار یاب وشرکت وی اعتبار می‌بخشد وپس از آن مشتریان آن شرکت را به عنوان سازمانی درست کار به دیگران نیز معرفی می‌کنند.

در بازار کار آزاد هیچ چیز مانند اعتبار در میان بازار برای شرکت راه گشا نمی‌باشد.

بنابراین برای شرکت اهمیت دارد که افرادی صادق و پایبند به اصو اخلاقی استخدام کند.

 روند استخدام بازاریاب

پس از آگاهی از این ویژگی‌ها کافی است با متقاضیان شغل، مصاحبه‌ای انجام گردد ویا با اجرای آزمون‌های معتبر، و تطبیق ویژگی‌هایی که در بالا ذکر شد، بهترین فرد را برای استخدام تعین کنیم.

فردی که تعداد زیادی از این ویژگی‌ها را نداشته باشد تناسب درستی با شغل بازار یابی ندارد

مهتاب موید